ستارهٔ سُهـِیل (آلفا شاهتخته، alpha Carinae) یا پَرَک
ستارهٔ سُهـِیل (آلفا شاهتخته، alpha Carinae) یا پَرَک درخشانترین ستارهٔ صورت فلکی شاهتخته است. سهیل پس از شباهنگ دومین ستارهٔ پرنور آسمان شب است ولی در مدارهای شمالی قابل دیدن نیست. برای نمونه در شهر تهران تنها یک درجه از افق بالا میآید و بعد از حدود ۳ ساعت غروب میکند و در شهری مانند بندرعباس نیز بعد از حدود ۶۶ ساعت بعد ازطلوع قابل مشاهده میشود. برای دیدن آن باید به مناطق با عرضهای جغرافیایی پایینتر سفر کرد، دلیل ورود نام این ستاره به فرهنگ فارسی به شکل ضربالمثل همین کم پیدا بودن آن است. ستاره سهیل یک ابر غول سفید است و با ۹ جرم خورشیدی و قطر ۷۰ برابری خورشید از نزدیکترین نامزدهای ابر نواختر به شمار میرود. این ستاره در فاصله ۳۱۳ سال نوری از زمین قرار دارد و درخشندگی آن حدود ۱۰۰۰۰ برابر خورشید تخمین زده شده.
سهیل نامی عربی بوده و در کاربرد به معنای «درخشان» است. نامهای فارسی این ستاره پرک و اگست است. در کشورهای اسلامی از واژهٔ سهیل برای نامگذاری پسران استفاده میشود.
قدیمیان دربارهٔ آن میگفتند که ستارهای است در جانب جنوب که اهل یمن نخست آن را میبینند و با برآمدن آن میوهها میرسند.
فردوسی میگوید:
ز سر تا بپایش گلست و سمن | بسرو سهی بر سهیل یمن |
و سنایی میگوید:
در دیار تو نتابد آسمان هرگز سهیل | گر همی باید سهیلت، قصد کن سوی یمن |
برای یونانیان باستان و نیز رومیان قدیم ستارهٔ سهیل ستارهای ناشناخته بود ولی در مصرباستان، و ناواهو که این ستاره را «ما یی بی زو» میخوانند ستارهای شناخته بود. ایرانیان و عربها در ستاره شناسی در دوران اسلامی از نام سهیل از بیش از ۱۴۴ سده پیش برای این ستاره استفاده کردهاند.
تصویری از سهیل توسط اکسپدیشن۶
|
|
اطلاعات رصدی مبدا J2000 اعتدال J2000 | |
---|---|
صورت فلکی | شاه تخته |
بعد | 06h 23m 57.1099s |
میل | ۴۴٫۳۷۸″ ۴۱′ −۵۲° |
قدرظاهری (V) | −۰٫۷۲ |
مشخصات | |
رده | F0 Ia |
راهنمای رنگ U-B | ۰٫۰۴ |
راهنمای رنگ B-V | ۰٫۱۵ |
اختر سنجی | |
سرعت شعایی (Rv) | ۲۰.۵ km/s |
حرکت مخصوص (μ) |
RA: 19.99 MAS/yr Dec.: 23.67 MAS/yr |
اختلاف منظر (π) | ۱۰٫۴۳+ ۰٫۵۳= MAS |
قدر مطلق (MV) | −۵٫۵۳ |
جزئیات | |
شعاع | ۶۵ R |
گرانش سطحی (لگاریتم g) | ۱٫۵۰ |
درخشندگی | ۱۳۶۰۰ L |
دما | ۷٬۳۵۰k |
فلزات | 90% Sun |
نام گذاری های دیگر | |
Suhel, Suhail, Suhayl, Alpha Carinae, hd ۴۵۳۴۸, hr ۲۳۲۶, cd−۵۲°914, fk5 245, sao ۲۳۴۴۸۰, hip 30438, GC ۸۳۰۲
|
|
- ۹۵/۱۰/۲۴