اختراع قطب نما
چینی ها نخستین ملتی بودند که برای اولین بار با آهن ریا آشنایی حاصل کردند و همچنین نخستین کسانی بودند که عقربه مغناطیسی متحرکی را که همیشه در جهت ثابت و معینی می ایستاد کشف کردند.
تاریخ استفاده از عقربه مغناطیسی در امر کشتیرانی به سال های هفتصد پیش از میلاد مسیح میرسد. در آن زمان چینی ها دست به سفرهای بزرگ دریائی زدند و طی همین مسافرت ها بود که با اعراب تماس برقرار کردند. اعراب نیز نحوه بکار بردن عقربه ی مغناطیسی را از چینی ها آموختند و آنها نیز به نوبه ی خود نحوه ی استفاده از آن را به اروپائیان آموختند.
چینی ها دریافتند که عقربه ی مغناطیسی بطور دقیق جنوب را نشان نمی دهد بلکه کمی بطرف خاور منحرف می شود و آن سر عقربه نیز متقابلاً از شمال بطرف باختر منحرف می شود.این پدیده را انحراف نامیدند تا اینکه در اواخر قرن پانزدهم کریستف کلمب علت این انحراف را کشف کرد.
یک قرن بعد از کشف این علت ملاحظه گردید که وقتی محور عقربه بطور کامل عمودی قرار نگیرد بلکه بطور افقی قرار گیرد عقربه کم و بیش خم می شود و از این راه میتوان زاویه ی فلان محل تا فلان محل یعنی جهت حوزه مغناطیسی را با افق اندازه گرفت.
امروزه کاملترین و دقیقترین قطب نما ها ساخته شده است که در کشتی ها و هواپیماها نصب میشود و کمترین اختلالات و حرکات حوزه مغناطیسی را نشان می دهد.
